The Divine Life Society
Afdeling Aalst |
DE OGEN
Rust doet wonderen, ook voor de ogen
Onze ogen zijn natuurlijk kostbaar. En ze worden in deze tijd heel hard op de proef gesteld. Je kunt je ogen oefenen, zoals
je ieder onderdeel van het lichaam kunt oefenen. Er is natuurlijk een algemene regel en die is dat ieder onderdeel
afhankelijk is van de gezondheid van het geheel, zoals ook de gezondheid van het geheel afhankelijk is van de
gezondheid van ieder onderdeel. Als je enkele Yogahoudingen en ademoefeningen een plaats geeft in je dagelijkse
routine zal je gezondheidstoestand daar veel bij winnen en ook je ogen zullen erop vooruitgaan. Ik heb achttien maanden
gediend in de Belgische marine. Daar hadden ze wachten van vier uur. Een matroos wiens schip geregeld naar Congo
vaarde zei me dat zijn ogen door het op wacht staan tijdens het varen veel verbeterd waren. Door het uren lang turen naar
de einder was hij veel beter beginnen zien.
Doe en doe niet
Geregeld koud water in de ogen gooien is heel goed. Naar de blauwe lucht en de groene einder kijken geeft de ogen rust.
Lezen in een rijdend voertuig is heel slecht voor de ogen.
Traataka, een zuiveringsoefening
Een van de zes zuiveringsoefeningen (shatkarmas of shatkriyaas) van Hatha Yoga heeft te maken met de ogen. Haar naam
is traataka. Zit in een stevige zithouding op een armlengte van een muur. Maak op ooghoogte een stip op de muur. Kijk
naar die stip zonder te knipperen met de ogen tot de ogen overvloedig tranen. Dit vraagt wat oefening.
Tijdens een les in de Yoga Academie liet ik de leerlingen met hun gezicht naar de muur achter hen, dus met hun rug naar mij toe, gaan zitten. De eerste rij staarde naar een punt op de muur, de anderen staarden naar een punt op de rug van degene die vóór hen zat. Ook ik deed traataka op de rug van degene die vóór me zat op een paar meter afstand. Mijn ogen begonnen heel snel te tranen.
Andere oogoefeningen
Je kunt ook allerlei bewegingen uitvoeren met de ogen: van boven naar onder, van links naar rechts, van schuin links
boven naar schuin rechts beneden, van schuin rechts boven naar schuin links beneden. Je kunt ook met de ogen een
liggende acht tekenen.
De oogbewegingen worden eerst heel langzaam uitgevoerd. Je kunt daarna de snelheid opdrijven. Houd de hele tijd het hoofd onbeweeglijk.
Speciale oogoefening
De volgende is een heel interessante oogoefening. Zit op een afstand van enkele meters van een muur. Kijk naar een stip
op enkele meters boven de grond. Strek na een tijd de rechterarm. Bedek de stip met de top van de wijsvinger. Je zult
merken dat dit onmogelijk is: je ziet de stip door de vinger heen. Kijk een tijd naar de stip, dan weer naar de wijsvinger.
Herhaal dit enkele keren. Laat daarna de blik een tijdje snel heen en weer flitsen. Kijk dan weer naar de top van de
wijsvinger, die je langzaam in de richting van de top van de neus brengt. Je blijft de hele tijd kijken naar de top van de
wijsvinger tot hij op de top van de neus staat. Verwijder na een tijd langzaam de wijsvinger weer van de neus tot de arm
weer helemaal gestrekt is. Kijk naar de stip, weer naar de wijsvinger enz. Breng na een tijd de top van de wijsvinger
langzaam in de richting van het voorhoofd en zet hem tussen de wenkbrauwen. Strek na een tijd de arm weer. Herhaal dit
enkele keren.
Twee steunpunten van de geest
De top van de neus en de plaats tussen de wenkbrauwen heten in het Sanskrit respectievelijk naasikaagraen bhroemadya.
Je merkt aan de woorden de taalverwantschap met het Nederlands en de andere Europese talen. Naasikaabetekent: neus.
In bhroeherken je het brauw uit wenkbrauw en madyabetekent: midden. In tweeduizend vóór Christus verging in India de
Sarasvatiebeschaving door verzanding van de Sarasvatierivier en andere natuurrampen. De bevolking zwermde uit naar
alle windstreken. We ontleenden vele woorden aan hun taal en ook uitdrukkingen zoals: hij is in de zevende hemel.
Hindoes geloven immers in zeven hemelen. De bovenste is de beste.
Als je de blik op de top van de neus of tussen de wenkbrauwen richt komt de geest tot stilstand. Je mag dit in het begin niet te lang volhouden, zodat je geen spanning veroorzaakt. Je kunt dit ook doen met gesloten ogen en de geest in gedachten op die punten richten.
Als je gedurende een lange tijd de geest concentreert op de top van de neus zul je allerlei wonderbare geuren ruiken (divya gandha) en als je de geest gedurende een lange tijd concentreert tussen de wenkbrauwen zul je allerlei wonderbare vormen en kleuren zien (divya drishti). De blik tussen de wenkbrauwen vestigen wordt Shaambhaviemoedraa genoemd. Moedraa betekent: zegel. Je verzegelt als het ware de geest of de energie in één plaats? Shaambhavie betekent: wat tot Shiva, de Voorspoedige, behoort. Dit wordt ook beoefend in Matsyendraasana (Houding van Matsyendra; de Schroefhouding; zie foto). Je kijkt dan naar een uiterlijk punt, maar ziet het niet, want de geest is naar binnen gericht.
In de handpalmen kijken
Wrijf om te eindigen de handpalmen krachtig tegen elkaar tot ze gloeien. Plaats ze dan over de ogen. Open de ogen en
kijk in de weldoende en warme duisternis van de handpalmen. Laat na een tijd de handen wat zakken en masseer de
gesloten ogen zachtjes met de vingertoppen. Doe dit als je kunt in Diamanthouding en leg het voorhoofd op de grond.
Je ogen zullen je erg dankbaar zijn als je aan deze oefeningen af en toe eens tijd besteedt. Je kunt het opnemen in je oefenschema of je kunt het beoefenen los van je oefenschema. Yogaleraren kunnen het af en toe ook in hun les geven.